Μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης που παραχώρησε ο επικεφαλής του «Σπάρτακου» και υποψήφιος δήμαρχος Κομοτηνής, Νεκτάριος Δαπέργολας, στο ειδησεογραφικό Komotinipress…
Ας ξεκινήσουμε από μια γενικότερη εκτίμηση της κατάστασης στη χώρα. Σας ακούμε συχνά να μιλάτε για πνευματική παρακμή, κοινωνική κατάρρευση, αλλά και για ανάγκη αντίδρασης και αντίστασης απέναντι στις υπάρχουσες κυβερνήσεις. Πώς συνδέονται όλα αυτά με την τοπική αυτοδιοίκηση και με τον «Σπάρτακο»;
Είναι απλό. Ζούμε εδώ και πολλά χρόνια ως λαός μέσα σε ένα κλίμα βαθιάς παρακμής, ηττοπάθειας και απελπισίας. Μέσα σε αυτό το κλίμα υπάρχουν όμως κι εκείνοι που παραμένουν ζωντανοί και δεν έχουν καταβληθεί από την ανοησία, τη διαστρέβλωση της πραγματικότητας και την αίσθηση ματαιότητας για κάθε προβολή αντίστασης, που καλλιεργούνται συστηματικά μέσω της φασίζουσας, ιδεολογικής τρομοκρατίας των καθεστωτικών ΜΜΕ. Αυτοί καλούνται πλέον να αντιδράσουν. Και βέβαια ένα πεδίο που κατεξοχήν προσφέρεται για πραγματική αντίδραση, είναι αναμφίβολα ο χώρος της τοπικής αυτοδιοίκησης. Και λέω «κατεξοχήν», γιατί ενώ από τη μια λόγω των δεδομένων πολιτικών του χαρακτηριστικών – αλλά και της εξίσου δεδομένης του παθογένειας – ο χώρος αυτός προσφέρεται και για την ανάδειξη κυρίαρχων πολιτικών αιτημάτων (λ.χ. για περισσότερη δημοκρατία, διαφάνεια, ανάπτυξη, κλπ.), από την άλλη όμως, λόγω του αντικειμένου του, μετουσιώνει τα αιτήματα αυτά από μακρινά και θεωρητικά σε καθημερινά, άμεσα και συνεπώς περισσότερο εφικτά. Εδώ άλλωστε υψώνεται και ένα προφανές ερώτημα: αν δεν νοιαστούμε – και δεν προσπαθήσουμε – να πολεμήσουμε πρώτα τη διαφθορά, την κομματοκρατία και τη χυδαιότητα που βιώνουμε καθημερινά γύρω μας, στο στενό περιβάλλον του τοπικού μας μικρόκοσμου, πώς μπορούμε αλήθεια να ζητούμε και να οραματιζόμαστε ευρύτερες ανατροπές, με στόχο την αλλαγή στην πορεία ολόκληρης της χώρας;
Ξεκινούμε λοιπόν με τα οίκου μας…
Ακριβώς. Και ξεκινούμε επίσης από την κυρίαρχη διαπίστωση, που από μόνη της μπορεί να αποτελέσει επαρκέστατη θρυαλλίδα για…ξεσηκωμό: ότι δηλαδή για μια ακόμη φορά οι υπεύθυνοι της δήωσης και της καταστροφής του τόπου έχουν το θράσος να έρχονται και να ζητάνε πάλι την ψήφο μας. Όλοι όσοι επί δεκαετίες εξευτέλισαν την τοπική αυτοδιοίκηση με τα «χρίσματα» και τους κομματανθρώπους, με την τοπική διαπλοκή και τα ρουσφέτια, με την απομύζηση και διασπάθιση πακτωλών δημοσίου και ευρωπαϊκού χρήματος, όλοι αυτοί – ακόμη και τώρα που η χώρα καταρρέει ΚΑΙ με δική τους υπαιτιότητα (πλην δηλαδή εκείνης των κομματικών πατρώνων τους στην κεντρική πολιτική σκηνή) – ούτε που διανοούνται ότι μπορεί και να χάσουν το τσιφλίκι που τους κληροδότησε ο γαλάζιος ή ο πράσινος κομματικός τους συρφετός. Και αντί να κρυφθούν, για να γλυτώσουν τη διαπόμπευση (ή το…αυτόφωρο), επανέρχονται αδιάντροπα, με συνεχείς μάλιστα προεκλογικές μεθοδεύσεις, με στόχο να επιπλεύσουν για λίγο ακόμη, όσο περισσότερο μπορούν…
Σε ποια κατάσταση θεωρείτε πως βρίσκεται σήμερα η τοπική αυτοδιοίκηση;
Μετά από τόσα χρόνια κραυγαλέας αδιαφάνειας και διευρυμένης διαφθοράς, η κατάσταση ήταν τραγική ήδη στα τέλη του 2010, όταν και διενεργήθηκαν οι τελευταίες δημοτικές εκλογές. Έκτοτε όμως έχει επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο. Ο λόγος είναι ότι η εφαρμογή του νεοφιλελεύθερου καλλικρατικού μοντέλου επέφερε ένα ακόμη πλήγμα, καθώς αποκέντρωσε προς τους δήμους βασικές υποχρεώσεις της κεντρικής εξουσίας και τους επιφόρτισε με αρμοδιότητες, στις οποίες όμως δεν μπορούν να ανταποκριθούν, γιατί δεν υπήρξε ποτέ και η ανάλογη μεταφορά πόρων. Η έλλειψη κρατικής χρηματοδότησης – με (ενίοτε) αιτία, αλλά και (συνήθως) άλλοθι την οικονομική κρίση – έχει εν πολλοίς αδρανοποιήσει στην πράξη τη λειτουργία των περισσότερων αυτοδιοικητικών δομών, καθώς συνδυάστηκε μάλιστα και με την ήδη δεδομένη τοπική δυσπραγία, μια και οι περισσότεροι δήμοι ήταν ήδη ως το 2010 καταχρεωμένοι μετά από μία μακρά περίοδο παρασιτισμού, κατά την οποία διάφορες κομματικές συμμορίες τούς αντιμετώπισαν ως προσωπικά τους φέουδα με τη χειρότερη σημασία του όρου – και συνάμα με όλες τις σχετικές οικονομικές συνέπειες. Παράλληλα η εφαρμογή των μνημονίων ήρθε να σπρώξει τους δήμους ακόμη πιο βαθιά μέσα στο τέλμα της χρεοκοπίας. Και η επέλαση πλέον των γερμανικών κατοχικών δυνάμεων πάνω στον εθνικό μας πλούτο έχει βεβαίως άμεση σχέση και με την τοπική αυτοδιοίκηση, καθώς το καθεστώς επιτροπείας από τους τοποτηρητές του αξιότιμου κυρίου Φούχτελ συνοδεύεται πια όχι μόνο από θεωρητικές διακηρύξεις «εξυγίανσης», αλλά και από πολύ συγκεκριμένες κινήσεις «αξιοποίησης» (τουτέστιν ξεπουλήματος) της ύδρευσης, των τοπικών τουριστικών υποδομών, των κτιρίων και όσων ακόμη δημοτικών περιουσιακών στοιχείων έχουν κάποια αξία. Τα είδαμε κι εδώ άλλωστε. Δεν μας τον κουβάλησε και στην πόλη μας ο κ. Στυλιανίδης και η παρεούλα του (του κ. Πετρίδη μάλιστα συμμετέχοντος και συναινούντος με το γελοίο εκείνο πανηγυράκι);
Οπότε τι θα μπορούσε να γίνει απέναντι σε όλα αυτά;
Το έχω πει πολλές φορές. Μέσα σε αυτό το σεληνιακό τοπίο ερήμωσης, οφείλουμε ως πολίτες να αφυπνιστούμε και να ενεργοποιηθούμε, συγκροτώντας τοπικές κινήσεις και παλεύοντας για τη σωτηρία της τοπικής αυτοδιοίκησης, η οποία ως πεδίο εφαρμογής συμμετοχικών θεσμών και διαδικασιών είναι ο κοντινότερος θεσμός αυθεντικής δημοκρατίας που έχει ο πολίτης. Το δοκιμασμένο πλέον παράδειγμα του ημετέρου «Σπάρτακου» στην Κομοτηνή, όπου από μια μικρή παρέα ανθρώπων με δεδομένο πολιτικό προβληματισμό γεννήθηκε τελικά μια διευρυμένη αδέσποτη κίνηση πολιτών που μετουσίωσε και την πολιτική της σκέψη, αλλά και την ακτιβιστική της διάθεση και εμπειρία, σε ενεργή αυτοδιοικητική παρέμβαση, έχει ήδη δημιουργήσει ένα…δεδικασμένο και ταυτόχρονα έχει συσσωρεύσει μία μικρή εμπειρία, η οποία μπορεί περαιτέρω να αξιοποιηθεί. Δεν είναι καθόλου τυχαίο που πάρα πολλά μάτια ανθρώπων με αγωνία για τον τόπο – και από την Αθήνα και από άλλες πόλεις – κοιτούν με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον προς τη Θράκη σε αυτές τις εκλογές. Η επιτυχία του Σπάρτακου θα ανοίξει πολλά μονοπάτια και αλλού στο εγγύς μέλλον, να είστε σίγουρος γι’ αυτό.
Τι μπορεί να κάνει ο Σπάρτακος, αν αναλάβει σε λίγες μέρες την πόλη;
Να σας πω πρώτα τι ΔΕΝ θα κάνει; Μία από τα ίδια! Τη γνωστή δηλαδή ανακύκληση του απερίγραπτου αυτού απόλυτου Τίποτε των κομματικών παρατάξεων… Κοιτάξτε, θα είμαι ειλικρινής. Διαβάζω καμμιά φορά αυτά που «διακηρύσσουν» η κυρία Καζάκου και η κυρία Λαφτσή και γελάω (καλά, με τις εξαγγελίες του κυρίου Πετρίδη δεν γελάω πια, εκεί έχω φτάσει πλέον σε πνευματικό επίπεδο απάθειας). Μόνο για το πώς θα μεταμορφώσουν το ηλιακό σύστημα δεν μας είπαν ακόμη. Για να σοβαρευτούμε όμως, είναι τόσο τραγική η κατάσταση στην οποία βρίσκονται αυτή τη στιγμή οι αυτοδιοικητικοί θεσμοί, ώστε να είναι απολύτως δεδομένο ότι κανένας δήμαρχος και καμία δημοτική κίνηση δεν μπορεί να κάνει θαύματα. Όμως μπορεί να εμπνεύσει και να δώσει ελπίδα. Μπορεί να δείξει έναν άλλον τρόπο αντιμετώπισης των κοινών: τη σχέση της ισηγορίας με τη δημοκρατία, την αγάπη για τον τόπο μας, την πίστη στις αξίες μας, την προτεραιότητα του «εμείς» αντί του «εγώ». Και μια ομάδα ανθρώπων που θα εμφορείται από αυτές τις απόψεις, αλλά και θα τις συνδυάζει με το άλλο βασικό ζητούμενο, που πολύ απλά είναι η εντιμότητα και η καθαρότητα, κόντρα στην κυρίαρχη μέχρι σήμερα λογική της χυδαίας αναξιοκρατίας των κομματικών διαδρομιστών, μπορεί επίσης να εμπνεύσει. Συνάμα όμως μπορεί και να παράξει πραγματικά έργο – ακόμη και μέσα στον κουρνιαχτό της ευρύτερης κατάρρευσης. Και να το παράξει πολλές φορές και με λίγα ή ακόμη και με καθόλου χρήματα. Από τη διαχείριση της τρέχουσας καθημερινότητας (ύδρευση, καθαριότητα, κυκλοφοριακό, πράσινο, αξιοποίηση της δημοτικής περιουσίας), έως τη δρομολόγηση και ενθάρρυνση δράσεων σχετικών με την παιδεία και τον πολιτισμό. Από το απαραίτητο οικονομικό συμμάζεμα (καθώς τα χρέη είναι τεράστια και ακόμη και αυτή τη στιγμή γίνονται σπατάλες) έως την προσπάθεια για εμπέδωση συνθηκών πλήρους διαφάνειας και ουσιαστικού ελέγχου, όσον αφορά τα οικονομικά των δήμων και την εξέλιξη των δημοτικών έργων. Από την προώθηση εκτεταμένων συμμετοχικών δράσεων (όπως η θεσμοθέτηση τοπικών δημοψηφισμάτων ή η ενίσχυση και ο συντονισμός εθελοντικών κινήσεων) που θα δελεάσουν και θα κινητοποιήσουν όλο και περισσότερους πολίτες για να ασχοληθούν με τα κοινά, έως τη δημιουργία υποδομών στον τουρισμό (αξιοποίηση αιγιαλών, ανάδειξη φυσικών και ιστορικών αξιοθεάτων) και την οικονομία (π.χ. λαϊκές αγορές τοπικών γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων), που θα αποτελέσουν τόπους απασχόλησης και ευρύτερης κερδοφορίας για τις τοπικές κοινωνίες. Και από την ενασχόληση με ζητήματα όπως η αισθητική μιας πόλης ή η ανάδειξη της ιστορικής της ταυτότητας, έως την ενεργοποίηση ενός ευρέος δικτύου συνεργατικών δράσεων, που θα βρουν πηγές έμπνευσης στο τόσο οικείο για την ιστορική μας ιδιοπροσωπία πνεύμα του κοινοτισμού και θα αποτελέσουν ρεαλιστικές και υλοποιήσιμες προτάσεις διεξόδου μέσα στους χαλεπούς καιρούς της οικονομικής κατάρρευσης και της κοινωνικής κρίσης.
Πως κρίνετε μέχρι σήμερα τον προεκλογικό αγώνα, τόσο τον δικό σας όσο και των ανθυποψηφίων σας;
Ο δικός μας ήταν αυτός που μπορούσαμε να κάνουμε όντας χωρίς ιδιαίτερη εμπειρία και ιδίως χωρίς λεφτά και τηλεοπτικά μέσα. Γιατί εδώ βέβαια αξίζει να τονίσουμε πως ειδικά από το τοπικό τηλεοπτικό κανάλι ήμασταν παντελώς αποκλεισμένοι, κατά πλήρη εννοείται παράβαση της κείμενης σχετικής νομοθεσίας. Όσο για τους δύο κύριους ανθυποψηφίους μας, τους εκπροσώπους του πάλαι ποτέ δικομματισμού, τι να πούμε; Σε σχέση με αυτούς, τον προεκλογικό αγώνα θα τον χαρακτήριζα πραγματικά άθλιο. Ένας απαράδεκτος μονόλογος που δεν μπήκε ούτε για μια στιγμή στην ουσία κανενός θέματος. Κρύφτηκαν όλοι τους πίσω από τα έγχρωμα ιλουστρασιόν φυλλαδιάκια τους και τις προεκλογικές πληκτικές πομφόλυγες, τις πολύ κακής ποιότητας εκθέσεις ιδεών και τις λοιπές…τιποτολογίες, για να μην αντιμετωπίσουν ούτε εμάς, ούτε την κοινωνία. Όσο κι αν το ζητήσαμε, δεν τόλμησαν ούτε μια στιγμή να σταθούν και συζητήσουν, να διασταυρώσουν μαζί μας απόψεις και επιχειρήματα. Αλλά και τι να πουν άλλωστε; Τι να πει λ.χ. ο κύριος Πετρίδης, που επί 3,5 χρόνια δεν τον έχει δει κανείς σε αυτήν την πόλη; Τι να πει και η κυρία Καζάκου, που στο ίδιο διάστημα υπήρξε η πλέον αρμονική συμπολίτευση στον δήμαρχο, ώσπου πριν από 2 μήνες αποφάσισε το κόμμα της να την θέσει ξαφνικά «απέναντί» του; Εμείς απέναντι σε όλα αυτά καλούμε πολύ απλά τον συνδημότη μας να πετάξει στα σκουπίδια τις αερολογίες και τις κομματικές μεθοδεύσεις και να ψάξει το έργο του καθενός τα προηγούμενα χρόνια. Τι έκανες, κύριε, όσο ήσουν στα πράγματα; Τι έκανες ως αντιπολίτευση; Πόσες προτάσεις υπέβαλες, πόσες πρωτοβουλίες πήρες; Εκεί θα κριθούμε όλοι και εκεί είναι βέβαια που εμείς υπερέχουμε σαρωτικά έναντι όλων. Καλούμε τον Κομοτηναίο να το δει και να έρθει μαζί μας, και την Κυριακή αλλά και αργότερα.
Σας ευχόμαστε καλή επιτυχία. Να κλείσουμε με μια ευχή;
Θα ευχηθώ η αμείλικτη καθημερινότητα με τα συνεχώς επιδεινούμενα προβλήματα να μας αφυπνίσει επιτέλους ως πολίτες και να μας ωθήσει να σπάσουμε τα δεσμά της βουβής απραξίας και της ιδιώτευσης, για να διεκδικήσουμε το αυτονόητο και μόνο: το ίδιο το μέλλον μας. Αρκετά μας «έσωσαν» τόσα χρόνια οι παρατρεχάμενοι των κομματικών γραφείων, οι ευνοημένοι των στοών και των μιζοκυκλωμάτων, οι ανύπαρκτοι, οι ανεπάγγελτοι, τα «ανήψια», οι «θυγατέρες» και τα κάθε λογής άλλα κομματόσκυλα. Επιτέλους, είναι καιρός η πόλη μας να περάσει στα χέρια των ίδιων των πολιτών της…
Υποβολή απάντησης